Je moet in de politiek altijd uitkijken voor wat ik ‘automatische reflexen’ noem. Wij van de PvdA vinden de energietransitie noodzakelijk en zijn ervan overtuigd dat een deel van de energievraag nog geruime tijd door ‘windturbines op land’ zal moeten worden voldaan. Dat wil echter nog niet zeggen dat je vervolgens geen oog en oor meer moet hebben voor de negatieve effecten op leefmilieu en landschap.
Omdat mij een heleboel klachten bereikten over het Windpark Spui, een windpark tussen Piershil en Nieuw-Beijerland, besloot ik zelf poolshoogte te gaan nemen. Normaal vraag ik dan plaatselijke partijgenoten om mij wegwijs te maken, maar helaas waren die niet beschikbaar op het moment dat ik Piershil bezocht. Ik besloot willekeurig wat mensen op straat aan te spreken. Het was tamelijk rustig op straat. Geen van de door mij aangesproken personen zei last te hebben van de windmolens. Ik vervolgde mijn weg naar de windmolens zelf. Het duurde geruime tijd voordat ik het geluid van de wieken hoorde. De bewoner van een nabij een van de turbines gevestigde boerderij verzekerde ook dat hij er geen last van had. Hij belde de eigenaar op die op het land aan het werk was. Ook hij kwam even met me praten en hij verzekerde me dat het allemaal picobello in orde was.
Ik zette hier een kort verslagje van op de sociale media. Binnen de kortste keren reageerde er een aantal mensen die zeiden wel degelijk last te hebben van het windpark. Ik beloofde daarop nog een keer langs te komen. Op een winderige dag bezocht ik Claus aan de Wiel. Het duurde even voordat ik zijn woning gevonden had, want Google Maps liet me in de steek. Claus, buschauffeur en voormalig GroenLinks-raadslid in de ook al voormalige gemeente Korendijk, bleek in een huisje in een paradijselijke omgeving onder aan de dijk te wonen. De paradijselijke sfeer werd echter verstoord door het ‘woesj woesj’ van drie van de vijf windturbines van het windpark Spui. Ook binnen was het geluid te horen. Voor Claus was de lol er af. Hij wil verhuizen. Maar waar vind je een vergelijkbare plek?
Ook Mark Speldenbrink, van de bewonersvereniging de Filopopers, was aanwezig. (Een filopoper blijkt een lisdodde te zijn in het Hoeksche Waardse dialect. Weer wat geleerd. Wij Zeeuwen noemen ze ‘bezuren’.) Mark is lid van de Compensatie Plan Groep (CPG) die zich inzet voor behoud van woongenot en verkrijgen van fatsoenlijke compensatie i.v.m. de ontwikkeling van windpark Spui. Mark vertelde me dat het overleg tussen de exploitant van het windpark en de CPG volledig is vastgelopen. Er is dus geen begin van een overleg over wat er met de woonsituatie van mensen als Claus moet gebeuren. Het leek mij, als leek, zonneklaar dat Claus’ huis op zijn minst een goede isolatiebeurt zou moeten krijgen.
Na mijn bezoek heb ik geprobeerd alles op een rijtje te zetten. Het windpark voldoet aan de gestelde nationale geluidseisen. Recent heeft een onpartijdige meting vastgesteld dat die geluidsnormen niet overschreden worden. Dit laat onverlet dat ik met mijn eigen oren heb kunnen constateren dat Claus aan de Wiel wel degelijk last heeft. Zijn woning is waarschijnlijk het aller ongunstigst gesitueerd, maar bij zijn directe buren zal het niet veel beter zijn.
De exploitant heeft een aantal faciliteiten om de omwonenden te compenseren. Inwoners van Goudswaard, Piershil, Nieuw-Beijerland, Hekelingen en Simonshaven kunnen obligaties kopen in het windpark met een rendement van 7%. Voor mensen als aan de Wiel is vooral de Burenregeling – met een budget van € 50.000 – interessant. Dit is voor burgers die aantoonbaar hinder ondervinden van geluid of slagschaduw. Tot slot ligt er twee ton te wachten, € 100.000 van initiatiefnemer en € 100.000 van de provincie om de ruimtelijke kwaliteit te verbeteren. Omdat de exploitant en de CPG niet meer met elkaar overleggen ligt ook dat proces stil.
Zolang de verhoudingen verstoord zijn gebeurt er niets. Formeel juridisch is daar weinig aan te doen. De uitvoering van het Participatieplan kan door de exploitant zelf worden ingevuld. Hij hoeft niet per se samen te werken met de CPG. Het onderdeel Landschapscompensatie kan, volgens mij, los van de rest gewoon uitgevoerd worden. De locatie ligt al zo`n beetje vast. De grondeigenaar wil verkopen. Het project bestaat uit het realiseren van gevarieerde land-waterovergangen langs een kreek als onderdeel van het NatuurNetwerk Nederland (NNN).
De vraag is hoe de partijen weer tot een constructieve samenwerking verleid kunnen worden. De provincie is bevoegd gezag, maar dan alleen voor de vergunningverlening voor en de plaatsingsprocedure van de windturbines. Niet voor de uitvoering van het Participatieplan. Wellicht kan de provincie een onpartijdige bemiddelaar aanbieden die boven de partijen kan staan. Het is in het belang van burgers als Claus aan de Wiel dat het participatieplan wordt uitgevoerd. Ik heb hierover contact opgenomen met Berend Potjer, de kersverse GroenLinks gedeputeerde. Hopelijk weet Berend het proces weer los te trekken.
Wordt vervolgd.