Afgelopen zaterdag kwamen verschillende betrokken PvdA Volksvertegenwoordigers, Bestuursleden en overige geïnteresseerden in het onderwerp ‘Huisvesting Arbeidsmigranten’ bij elkaar. In de afgelopen jaren is de controversie rondom EU-arbeidsmigranten in Nederland veel besproken. Zoals bekend draaien ook in Zuid-Holland verschillende sectoren op deze Europese arbeidskrachten. De krapte op de woningmarkt in Nederland legt bloot hoe, de hier werkende, arbeidsmigranten te vaak niet worden voorzien van passende woonruimte in Nederland, terwijl zij hier wel recht op hebben. Dit gebrek aan passende woonruimte kan op zijn beurt ook weer zorgen voor overlast in wijken in Zuid-Holland. Het uitgangspunt van deze themabijeenkomst was daarom om informatie en visie uit te wisselen over dit onderwerp. Er werd niet alleen een beeld gevormd van de problematiek omtrent de huisvesting van arbeidsmigranten, maar er werd ook vanuit verschillende perspectieven gekeken naar mogelijke oplossingen.
Dagvoorzitter Marit Maij opende de bijeenkomst op zaterdag. Zij benadrukte dat de problematiek rondom het huisvesten van arbeidsmigranten gemeente overschrijdend is. Dat veel arbeidsmigranten niet wonen in de gemeente in Zuid-Holland waar zij werken of andersom. Verantwoordelijkheid voor veilige en voldoende woningen is daarom een gezamenlijke verantwoordelijkheid van meerdere gemeentes. Ook werkgevers vervullen een belangrijke rol om bij te dragen aan veilige en betaalbare woonruimte.
De bijeenkomst vervolgde zich in vier introducerende presentaties door verschillende PvdA volksvertegenwoordigers uit onze provincie. Rogier Tetteroo, Wethouder van Gouda, gaf tijdens zijn introductie op het onderwerp een duidelijk beeld van de woningmarkt in Gouda en de wijze waarmee er in Gouda wordt geprobeerd oplossingen te zoeken voor woning voorziening voor arbeidsmigranten. Rogier Tetteroo beschreef ook hoe werkgevers, in Gouda, betrokken worden bij het creëren van woningen van hun werknemers.
Richard Moti, Wethouder van Rotterdam, pleitte voor de doorbraak van het verdienmodel omtrent arbeidsmigranten in Nederland. Hij verschafte verschillende voorbeelden van inhumane leefomstandigheden van arbeidsmigranten in alleen al Rotterdam. Een grote toename van arbeidsmigranten in de daklozenopvang in zijn stad reflecteert op een schrijnende manier het gebrek aan geschikte woningen. Ook benadrukte hij het belang van het registreren van álle arbeidskrachten in Zuid-Holland in het Basisregistratie Personen. Wanneer er geen registratie is van arbeidsmigranten kunnen zij bij ongevallen, bijvoorbeeld een brand, ook niet geïdentificeerd worden. Richard Moti bood ook verschillende oplossingen voor de problemen. Door bijvoorbeeld een zelfbewoningsplicht in te voeren in gemeenten, voorkom je situaties waarin huisjesmelkers te hoge huren vragen voor te onacceptabele woonruimtes. Verder zou een grotere rol van de arbeidsinspectie, hoe lastig ook, van belang kunnen zijn in het controleren van correct beleid. Daarnaast is het van belang dat de gemeente zichtbaar is in de wijken, bijvoorbeeld door ontmoetingsplekken te faciliteren en spreekuren te organiseren.
Nico de Gier, Fractievoorzitter van PvdA Westland, bood een beeld van arbeidsmigranten in het Westland. Westland is een regio in de provincie Zuid-Holland waar veel arbeidsmigranten werken in bijvoorbeeld de glastuinbouwsector. Er werd benadrukt dat dit onderwerp controversieel is in het Westland, geschikte plekken om te bouwen blijken lastig te vinden. Een gemeente kan het tekort aan goede huisvesting niet alleen oplossen, de verantwoordelijkheid voor deze taak lijkt daarom te groot. Nico de Gier gaf ook een voorbeeld van waar de woonruimte voor arbeidsmigranten wel juist gerealiseerd konden worden, het appartementencomplex Elsenbos.
Anne Koning, Gedeputeerde Wonen, Recreatie en Sport, sloot de introductie ronde af. Ook zij benadrukte het belang van het creëren van geschikte, fatsoenlijke woonruimtes voor de arbeidsmigranten in Zuid-Holland. Ze legde de strategie van de provincie uit als het aankomt op woningen bouwen in Zuid-Holland. Het beleid van de provincie verwoordt Anne Koning als ‘bouw snel en slim, bouw toekomstbestendig en bouw voor iedereen’. Ook onderstreept zij het belang van het ontkoppelen van werk en woning. Als arbeidsmigranten verwacht worden te wonen op de plek of via hetzelfde contract als waar zij werken, verliezen ze ook hun woning bij mogelijk ontslag. Ontslag nemen wordt ook lastig gemaakt, wanneer je afhankelijk bent van eenzelfde locatie om te wonen.
Aangegeven is dat gemeentelijke verkiezingsprogramma informatie kunnen halen uit het PvdA basisverkiezingsprogramma voor de Gemeenteraadsverkiezingen 2022. De input van deze bijeenkomst kon hopelijk ook inzichten bieden op dit gebied
Conclusies Gesprekken Break-Outrooms aan de hand van stellingen:
- De huisvesting van arbeidsmigranten is een probleem met meerdere facetten. Eén makkelijke oplossing is niet voorhanden.
- Gemeenten moeten in gesprek blijven met de provincie over de sociale woningbouw die nodig is om de arbeidsmigranten te huisvesten
- Arbeids-effect-rapportage blijkt de moeite waard te onderzoeken, (d.w.z. bij de vestiging van een nieuw bedrijf laten nadenken over de werknemers en hun woonbehoefte als toevoeging. Waarom wel eisen stellen aan bedrijven voor parkeerplekken maar niet aan vragen woonruimte bij nieuwe werknemers?
- Verantwoordelijkheid is niet alleen voor de gemeente, ook werkgevers.
- Dit is echt een onderwerp dat politiek verschillend aangevlogen kan worden. Het biedt een kans voor de PvdA om zich in te zetten voor de menswaardige behandeling van arbeidsmigranten en voor de bewoners van de wijken waar arbeidsmigranten anders “gedumpt” worden.
