Waterschappen in Zuid-Holland krijgen meer gekozen zetels als het aan de Provinciale Staten ligt. Een grote meerderheid stemde vóór het voorstel om het aantal geborgde (vaste, niet gekozen) zetels terug te brengen naar 7 in plaats van 9. Dit betekent dat voor de eerst volgende verkiezingen de Zuid-Hollandse kiezers meer te kiezen hebben. “Een noodzakelijk democratisering van de waterschappen’, aldus initiatiefnemer en Statenlid Paulien van der Hoeven.
Elk waterschap heeft zogenaamde geborgde zetels. Dit zijn zetels die gereserveerd zijn voor belangengroepen, zoals de Land- en Tuinbouworganisatie, de Kamer van Koophandel en de Vereniging van Bos- en Natuurterreineigenaren. Het bijzondere aan deze zetels is dat ze niet democratisch gekozen worden. Alle waterschappen in Zuid-Holland hebben 9 van die geborgde zetels. Met het besluit wat vandaag is genomen wordt dat aantal geborgde zetels verlaagd naar het wettelijk minimum, namelijk 7. Zuid-Holland maakt daarmee een inhaalslag, want de meeste waterschappen in Nederland hebben al 7 geborgde zetels.
Paulien van der Hoeven (PvdA): “Ik ben erg blij dat we het proces om de geborgde zetels terug te brengen nu gaan starten. Water wordt steeds belangrijker en de afwegingen over hoe we met water omgaan moeten zo democratisch mogelijk worden gemaakt. Een noodzaak die door veel partijen vandaag is bevestigd. Dat we in Zuid-Holland de geborgde zetels nu gaan terugbrengen was niet mogelijk geweest zonder de vele mede-indieners van het voorstel”. De mede-indieners van het voorstel zijn: Partij voor de Dieren, JA21, D66, GroenLinks, SP, PVV en 50PLUS . Daarnaast stemden ook DENK, Groep Van Rijnberk en Groep GO voor. CDA, VVD, CU/SGP en FvD stemden tegen.
Democratisering was het sleutelwoord bij de bespreking van het initiatiefvoorstel. Hanke Hoogerwerf (Partij voor de Dieren): ”Waterschappen worden bij de uitvoering van hun taken geconfronteerd met de grote uitdagingen van nu. Zij moeten inspelen op de open samenleving door een meer transparante bestuursstijl. Met het beperken van de geborgde zetels naar het wettelijk vastgestelde minimum wordt een stap in de goede richting gezet naar democratisering van de waterschappen in Zuid-Holland.”
Robert Klumpes (GroenLinks): “We zouden toch vreemd opkijken, als in de Tweede-Kamer 45 zetels van de 150 bezet zouden worden door lobbygroepen? Waarom zouden we dat dan wel bij de Waterschappen accepteren?”
Ria Oosterop (D66): “Wij zijn voorstander van democratisering bij de verkiezingen voor de waterschappen. Daarom moeten ook de inwoners van Zuid-Holland meer inspraak krijgen door het aantal zetels dat zij zelf kunnen kiezen te verhogen.“
Lies van Aelst (SP): “Met de zeespiegelstijging, steeds heviger hoosbuien en nog veel meer impact van klimaatverandering, krijgen inwoners steeds vaker met waterschappen en de hogere lasten bij waterschappen te maken. Het is juist ook daarom belangrijk dat de stem van inwoners goed vertegenwoordigd is in waterschappen.’’
Ed Braam (PVV): “Het is krankjorum dat dit orgaan zoveel vaste zetels kent waar de inwoners niet zelf op kunnen stemmen. Democratie wordt met dit voorstel een beetje de goede kant op geholpen.”
Willem Bakx (50PLUS) “Het terugbrengen van het aantal geborgde zetels versterkt de democratische legitimiteit van de waterschappen.’’
Toine Beukering (JA21) “We steunen dit voorstel. Het is niet anti-boeren, maar een stap naar meer democratie. Het woord is aan de kiezer.”
Op landelijk niveau wordt er gewerkt aan een wetswijziging om de geborgde zetels in z’n geheel af te schaffen. Gezien de energie en tijd die nu wordt besteed aan de formatie is het echter niet waarschijnlijk dat dit traject op tijd voor de volgende waterschapsverkiezingen is afgerond. Na de stemming van vandaag, tijdens de Provinciale Staten van Zuid-Holland, kan de provincie het proces starten om het aantal geborgde zetels terug te dringen, zodat bewoners bij de volgende waterschapsverkiezingen in maart 2023 meer invloed hebben op het bestuur van Waterschappen.
