Woensdag 20 september 2023 heeft Fractievoorzitter Adem Mustafa Negash zijn maidenspeech gegeven in de Provinciale Staten. Een maidenspeech is de eerste speech die je maakt als statenlid. Lees de speech hier in het geheel terug.
Maidenspeech Adem Mustafa Negash
Dank u wel, Voorzitter,
Wauw, het is een eer dat ik vandaag mijn maidenspeech mag uitspreken. Graag vertel ik u allen wat mij gevormd heeft, wat mij drijft en wat ik hier, samen met u, hoop te bereiken.
Laten we beginnen waar mijn reis begon, een reis die mijn leven heeft gevormd. Vijf jaar was ik, toen mijn moeder met mij, mijn oudere broer en mijn jongere broertje Addis Abeba, de hoofdstad van Ethiopië, ontvluchtte. De situatie daar was te gevaarlijk voor ons. Mijn vader deed zijn uiterste best om zich bij ons te herenigen, maar werd beperkt door het onvermogen om het land te verlaten. Hoewel zijn inspanningen moedig waren, waren ze vergeefs. Tot op heden woont hij in Ethiopië. Lang verkeerden we in onzekerheid. We hadden geen idee waar we terecht zouden komen en waar onze toekomst zou liggen. Mijn moeder had maar één wens: veiligheid voor haar en voor haar drie kinderen.
Na drie jaar in verschillende AZC’s te hebben gewoond vertelde onze advocaat ons dat Nederland voortaan ons thuisland was. We kregen een definitieve verblijfvergunning. En als ik mijn ogen sluit, zie ik nog steeds de tranen van geluk in de ogen van mijn moeder.
We kregen een woning in Zwijndrecht, waar ik ben opgegroeid. We hadden zekerheid. Bestaanszekerheid. En: we hadden duidelijkheid. Onze toekomst lag in Nederland. We konden aan de slag en ons richten op onze toekomst!
Herstel van bestaanszekerheid
De term ‘bestaanszekerheid’ is de laatste tijd belangrijker geworden maar voor mij is het altijd een leidraad geweest in mijn leven. In mijn directe omgeving heb ik van dichtbij gezien wat er gebeurt als deze zekerheid ontbreekt. Wat het betekent als je nooit nieuwe kleren kunt kopen. Als je aan vrienden of familie geld moeten vragen om de huur te kunnen betalen. En hoe voortdurend voor onzekerheid en sociaal isolement zorgt en knaagt aan het zelfvertrouwen van een kind.
Voor mensen die geen bestaanszekerheid hebben, is iedere dag een strijd om te overleven. Zonder bestaanszekerheid heb je simpelweg de ruimte niet om in het leven vooruit te komen. Daarom beschouw ik het herstel van bestaanszekerheid en het recht op een fatsoenlijk bestaan als een kernwaarde. Bestaanszekerheid, voorzitter, heeft vele kanten.
Het houdt onder meer in dat je voldoende geld hebt om een woning te kunnen huren, om eten te kunnen kopen en om de energierekening te kunnen betalen.
Maar bestaanszekerheid is ook: erop kunnen vertrouwen dat je woonomgeving veilig is. Dat de lucht die je inademt, het water dat je drinkt of de sla die je uit je moestuin oogst schoon en gezond is, en vrij van gif.
Chemours en de verantwoordelijkheid en plicht onze burgers te beschermen
Dat brengt mij bij het onderwerp waarvoor we vandaag zijn samengekomen, namelijk Chemours.Voorzitter, U en ik, wij vormen de overheid. En als overheid hebben we de verantwoordelijkheid en de plicht onze burgers te beschermen. Wat de PvdA betreft doen we dat nu onvoldoende.
Het staat al jaren buiten kijf dat Chemours de leefomgeving vergiftigt. Waarom duurde het zo lang voordat we inzagen dat we maatregelen moesten nemen? Waarom verschuilen we ons achter wetsteksten en verstoppen we ons achter protocollen die zorgvuldig moeten worden doorlopen?
Zijn die belangrijker dan de omwonenden en hun gezondheid, de kwaliteit van de bodem, het water en de lucht? Zouden we als overheid niet meer moeten durven, in het belang van de burgers? Bijvoorbeeld door onze nek uit te steken en vaker het voorzorgsprincipe te hanteren, wat inhoudt:‘Zo lang niet zeker is dat het geen kwaad kan. staan we het niet toe.’
Vertrouwen in de overheid
Te lang hebben we de dingen op hun beloop gelaten. Geen wonder dat veel burgers hun vertrouwen in de overheid hebben verloren. Dat zijn de wrange vruchten van jarenlang overheidsbeleid waarbij het bedrijfsleven alle ruimte kreeg en economisch belang prevaleerde boven het welzijn en geluk van de burgers. Dat was zo in Groningen en dat is zo in Dordrecht. Natuurlijk: een teflonpan en waterdichte regenjas zijn prettig, maar ze zijn niet van levensbelang. Schone lucht, schone grond en schoon drinkwater zijn dat wél!
Voorzitter, Iedere zaterdag staan burgers te protesteren voor de poorten van Chemours. Dat doen ze niet omdat ze dat zo leuk vinden of omdat ze in hun vrije weekend niks beters te doen hebben. Ze doen dat omdat ze bestaanszekerheid eisen.
Bestaanszekerheid die wij als overheid – de gemeente, de provincie, het waterschap en de milieudienst – onvoldoende bieden. Ik zou graag willen weten of er verbeteringen mogelijk zijn. Daarom richt ik de volgende vragen aan Gedeputeerde Staten:
Vraag 1: Tijdens het commissiedebat is gebleken dat het intrekken van de vergunning van Chemours in Dordrecht op dit moment niet haalbaar lijkt, zoals aangegeven door GS. Het heeft er de schijn van dat we momenteel niet over voldoende instrumenten beschikken op basis van landelijke wetgeving om de volksgezondheid effectief te beschermen tegen de gifproductie van Chemours. Is onze gereedschapskist inderdaad leeg, of ziet u toch mogelijkheden om ervoor te zorgen dat de uitstoot van PFAS door Chemours zo spoedig mogelijk naar nul wordt teruggebracht? Dit kan desnoods tijdelijk zijn, totdat de illegale uitstoot van giftige stoffen is gestopt. Op deze manier kunnen we het voorzorgsprincipe hanteren, wat in lijn is met het PAL-advies.
Vraag 2: Is GS bereid zich krachtig in te zetten voor een snelle, maar grondige herziening van de landelijke wettelijke normen om zo de negatieve gezondheidseffecten te voorkomen, zoals aanbevolen in het OVV-rapport? Zo kunnen we voorkomen dat bedrijven zoals Chemours in de toekomst nog een vergunning krijgen in Zuid-Holland.
Vraag 3: Is GS bereid om een uitgebreide nulmeting uit te voeren naar de PFAS-waarden in de bodem en het water in een omtrek van 15 kilometer rondom Chemours? Dit houdt in dat zowel de bodem als het water wordt onderzocht op de aanwezigheid van PFAS. Daarnaast: bent u bereid om de uitstoot van PFAS en de vervuiling in de regio continu en systematisch te monitoren? Wat de PvdA betreft zijn deze maatregelen van groot belang om effectief actie te kunnen ondernemen tegen de verspreiding van PFAS.
Voorzitter,Ik ben nieuw in de politiek. Ik zit vol energie, ben enorm strijdbaar en zie dat de publieke opinie kantelt. Er waait een andere wind. Laten we weer pal voor onze burgers gaan staan en ons sterk te maken voor bestaanszekerheid voor iedereen.
Dank u wel.