Algemene Beschouwingen 2024: Samenwerken is de sleutel voor een goede toekomst

De afgelopen periode voor het zomerreces staat in het teken van de Algemene beschouwingen. Simpel gezegd waar we het geld aan gaan uitgeven in de provincie voor het hele jaar.

Vandaag zijn we hier om de voorjaarsnota van 2024 en de kadernota van 2025 te bespreken.

Samenwerking essentieel voor vooruitgang 

Dit is voor GroenLinks-PvdA een bijzonder moment. We geloven dat samenwerking essentieel is om vooruitgang te boeken. Vandaag zijn we ook bijna een jaar verder sinds we van twee fracties één werden!

Onze fractievoorzitter Sinan Özkaya is vandaag aan het woord over de ambities van GroenLinks-PvdA, lees hier verder over onze plannen.

Geachte voorzitter, geachte leden van de Staten,

Inleiding met een woord van dank

Allereerst wil ik mijn dank uitspreken aan de ambtelijke organisatie voor hun harde werk en toewijding. De inzet van onze ambtenaren isvan onschatbare waarde voor het realiseren van de doelen.

Ook wil ik al onze inwoners zelf bedanken voor hun betrokkenheid en steun. Na een turbulent jaar geloof ik er nog altijd in, misschien wel meer dan ooit, dat we samen een positieve verandering teweegbrengen. Coalitie én oppositie.

Ambities coalitieakkoord

Maar vandaag is vooral bijzonder omdat dit de eerste voorjaarsnota is waarin de ambities van ons coalitieakkoordvolledig zijn verwerkt. Dit akkoord vormt de basis van onze gedeelde visie voor een duurzame, sociale provincie die het welzijn van onze inwoners vooropstelt.

Uitdagingen van deze tijd

Wie vandaag de dag de krant openslaat – of nog erger: een debat in de Tweede Kamer bekijkt – wordt direct geconfronteerd met de uitdagingen van deze tijd. Aan de ene kant zijn onze handen als provincie gebonden door financiële beperkingen. En aan de andere kant is de noodzaak van een goed presterende overheid groter dan in tijden. Denk bijvoorbeeld aan de grote wateroverlast door noodweer. En de onmogelijke huren in de vrije sector.

Geen stemmingmakerij maar items uit het nieuws van gisteravond. We hebben te maken met enorme uitdagingen en soms lijkt het alsof we gevangen zitten zonder uitweg.

Trots op successen van de Provincie 

En juist met die complexe omgeving wil ik graag twee momenten noemen waar ik trots op ben:

Rijnlandroute

Als eerste 5 juli, de dag waarop de Corbulotunnel als onderdeel van de Rijnlandroute werd geopend. Wellicht niet het voorbeeld wat u van GroenLinks-PvdA zou verwachten. Maar dit stuk asfalt zorgt voor meer ruimte in de stad voor fietsers en voetgangers. Het draagt bij aan verkeersveiligheid, betere luchtkwaliteit, woningbouw in de regio waardoor de algehele leefbaarheid veel beter wordt.

Maar bovenal illustreert dit project de kracht van samenwerking. Waarbij dit college en specifiek de gedeputeerde hebben laten zien dat de provincie een bron van samenwerking is in de regio.

OV-kortingsproduct uitwerken

We zijn er als fractie bijzonder trots op dat we deze kracht nu ook in kunnen gaan zetten voor de uitwerking van het OV-kortingsproduct voor minima in Zuid-Holland. Zo bouwen we samen aan sterke gemeenschappen.

Natuurnetwerk Nederland

Als tweede voorbeeld wil ik noemen het afronden van het Natuurnetwerk Nederland (NNN). In 2024 zal er circa 480 hectare nieuwe natuur worden opgeleverd. Projecten zoals de Gebiedscoöperatie Buijtenland van Rhoon dragen bij aan de realisatie van akkernatuur, natuurinclusieve landbouw en recreatie over een gebied van circa 600 hectare. Dit is bijna net zoveel als de gemeente Oegstgeest!

Het zijn concrete stappen richting een robuust netwerk van aaneengesloten natuurgebieden die bijdragen aan biodiversiteit en leefbaarheid. En ook dit doen we samen! Samen met onze inwoners, terrein beheerde organisaties, agrariërs en ondernemers.

4x W: Wonen, Werken, Water en Wind

Toch zijn er waarschuwingen die we niet mogen negeren. Hoewel we ambitieuze doelen hebben gesteld, blijft er ieder jaar geld over. Dit betekent dat het beschikbare budget niet volledig wordt uitgegeven, dat is zorgwekkend. Het feit dat er voor de zogenaamde vier W’s (Wonen, Werken, Water en Wind) nog niet voldoende budget is gereserveerd, benadrukt bovendien de noodzaak om onze financiële planning te herzien en te verbeteren. Wat GroenLinks-PvdA betreft laten we ons daarbij leiden door ambitie vanuit een krachtig Zuid-Holland.

Het niet bereiken van onze doelen kan leiden tot verminderde leefbaarheid, met uiteindelijk een verslechtering van onze Provincie. En laat dat nou precies zijn wat we hier met elkaar, met 55 individuele statenleden níet willen.

Proactief een betere toekomst realiseren

Als provincie kunnen we écht het verschil in de komende periode maken. Wij kiezen er als fractie vandaag voor om de signalen serieus te nemen en proactief te handelen. Door strategische keuzes te maken en onze middelen effectief te gebruiken, kunnen we echt een betere toekomst realiseren.

Idealen vasthouden en afspraken nakomen

We hebben vanuit het coalitieakkoord €150 miljoen gereserveerd voor incidentele investeringen, maar nog niet alles is ingezet. Ook de resterende en structurele middelen moeten we met wijsheid en visie inzetten. Voor GroenLinks-PvdA zijn ook daarbij de uitgangspunten uit het coalitieakkoord, naast onze eigen idealen uiteraard, het toetsingskader.

Samen maken we de toekomst

Voorzitter, de uitdagingen zijn groot, maar onze vastberadenheid is des te groter. Deze coalitie heeft laten zien dat samenwerking kan werken. En nee, dat gaat echt niet altijd vanzelf. U bent daar vanaf de eerste rang ook getuige van geweest. Laten we echter de geest van samenwerking voortzetten en samen bouwen aan een toekomstbestendige en gezonde toekomst voor onze provincie.

Daartoe heeft onze fractie een aantal moties en amendementen opgesteld, waar we de reactie van het college van gaan horen. Onze inzet is onder meer:

Wonen:

• Aanjagen huisvesting verschillende doelgroepen
• Motie Oprichting provinciale Bouwhub en financiering bij begroting
• Voldoende financiële middelen vrijmaken om woningbouw te versnellen

Energie:

• Verkenning deelnemen opwek duurzame energie
• Ontwikkelfonds Energiecoörperaties

Bereikbaarheid:

• Motie Geld voor Uitvoeringsprogramma Fiets
• Motie Inzicht Personeelskrapte OV sector

Natuur:

• Borgen van voldoende financiële middelen voor afronding en instandhouding NNN
• Onderzoek naar toepassing van omgevingswaarden binnen ZH-PLG (Het Zuid-Hollandse Programma Landelijk Gebied, dat zich richt op natuur, klimaat, water en stikstof.
• Uitvoeringsbudget voor de agenda natuurinclusief

Samenwerking verschillende Statenfracties

Ik wil tot slot graag mijn waardering uitspreken voor de samenwerking tussen de verschillende Statenfracties hier in Zuid-Holland. Het is deze samenwerking die ons scherp houdt, in staat stelt bruggen te bouwen en gezamenlijk te werken aan de beste oplossingen voor onze inwoners.

Het mag duidelijk zijn; ik ben trots op wat we tot nu toe hebben bereikt en ik kijk uit naar wat we samen nog kunnen bereiken.

Dank u wel.